Türkiye, Afrin bölgesindeki terör gruplarına yönelik Zeytin Dalı Harekâtı'nı başarıyla yürütürken, Suriye devlet televizyonu Esed'i destekleyen güçlerin 'birkaç saat içinde' Afrin'e gireceğini duyurdu. Suriye rejimininden ise henüz resmi ve detaylı bir açıklama gelmedi. Zeytin Dalı Harekâtı'nı ve bölgeyi yakından takip eden isimler bu durumu ve böyle bir adımın süreci nasıl etkileyeceğini yorumladı.
Dr. Nihat Ali Özcan
Suriye’deki dengelerin ne kadar değişken olduğunu gösteriyor. Esed rejimi bunu Rusya ve İran’ın rızası olmadan gerçekleştiremezdi. Dolayısıyla Rusya ve İran’ın da bu konuda mutabık olduğunu düşünüyorum. Bu durum, Türkiye’nin operasyondaki askeri hedeflerini sınırlayabilir. Çünkü Türkiye bu harekâtın PKK ve PYD’ye karşı olduğunu söyledi. Dolasıyla Esad rejimiyle doğrudan sıcak bir çatışmaya girmek istemeyecektir. Ancak PKK ve PYD, Esad rejimine rağmen bir takım terör eylemlerini yürütürse Türkiye buna karşı cevap hakkını saklı tutacaktır. Bu hamle bize Esed’in tehdit olarak PKK ve PYD’yi görmediğini göstermektedir. Türkiye muhtemelen şehri kuşatacaktır. Esed rejimi de şehir dışındaki alanlarda olmayacaktır. PKK mevcut askeri gelişmelerin hızla aleyhine döndüğünü fark etti, dolayısıyla bundan siyasi bir manevra ile çıkış yolu arıyor. Sahada kimse birbirine güvenmediği için hiç kimse bütün yumurtaları tek sepete koymuyor. Türk-Amerikan görüşmelerinin PKK-PYD’nin tarafından nasıl yorumlandığına dair bir ipucu da olabilir.
Prof. Dr. Hasan Köni (Kütür Üniversitesi)
Bu durum henüz duyum aşamasında… Olay gerçekleşmesini görmek lazım. Burada en önemli konu Rusya’nın tutumu… Hava sahasını açıp kapama konusu onların yetkisinde. Hava sahası konusu çok önemli… Bizim harekâtımız bir ‘meşru müdafaa’ idi. Oradaki bir terörist gruba yönelikti. Savaş hukukuna girmiyordu. Şimdi Suriye devlet güçleri oraya gelirse konu savaş hukukunun alanına girer. Uluslararası hukuk açısından bir savaş durumu ortaya çıkar. Suriye gerçekten asker sokarsa o bölgede savaşa girmiş oluruz. Hukuken durum böyledir. İkincisi İran’ın tavrının ne olacağı da önemli… İran’ın vekâlet güçleri Afrin’e girecek mi? Bu da önemli. Daha önce planlanan İstanbul Konferansı’nın yani Rusya-İran-Türkiye arasında Suriye üzerine görüşmelerin hemen yapılması gerekiyor. Amerikan Dışişleri Bakanı’nın Türkiye’ye yaptığı son ziyaretin de bu durumda etkili olabileceğini düşünüyorum.
Abdullah Ağar
Rejim bu hamleyi Rusya’dan habersiz yapamaz. YPG-PKK’nın çaresizliğini gösteriyor. Rejimi tehdit ederken şimdi rejimden medet umar hale geldiler. Biz rejime karşı değil; PKK ve IŞİD’e karşı bir harekât yürütüyoruz. Esad’ın denkleme nasıl dâhil olacağına da bakmak lazım. Rejim oraya girerken ne yapacağı önemli… PYD’yi himaye eder bir duruma girerse riskli bir durum ortaya çıkar. Bu şuanda henüz bir iddia aşamasında. Sahada henüz görmedik. Sahadaki durumu görmeden çok sağlıklı olmaz.
Emekli Tuğgeneral Naim Babüroğlu
Bu tavır, Rusya’nın PKK-PYD kartını ABD’ye kaptırmama adımıdır. Kendisi açısından önemli bir adımdır. Türkiye’nin ABD ile yaptığı son görüşmeler, buzların erimesi görüntüsü Rusya’nın bu yönde adım atmasına yol açmış olabilir. Suriye ordusunun Afrin’e güneyden girmesi, Afrin ile İdlip arasındaki irtibatı güçleştirir. Bu da Türkiye’nin İdlip’teki unsurlarıyla irtibatının kesilmesine yol açar. Zeytin Dalı harekâtıyla ilgili planlarımız güncellenebilir, belki ilçe merkezine girmeye gerek kalmayabilir. Türk ordusunun duracağı yer ve Suriye ordusunun duracağı yer şeklinde bir hat oluşturulabilir. Rusya Türkiye arasındaki koordinasyonla bu belirlenir.
Prof. Dr. Hasan Basri Yalçın (SETA Direktörü)
Rejim güçleri Rusya’dan bağımsız bu adımı atamazlar. Türkiye ile Rusya arasında o bölgede bir uzlaşma vardı. Böyle bir tavır daha önce Türkiye-Rusya arasındaki anlaşmanın bozulması anlamına da gelir. Fiilen böyle bir şey olsa bile Türkiye için ok yaydan çıkmıştır. İçeride Esad askerleri olup olmadığına bakmaz diye düşünüyorum. Rasyonel bir tavırla bakılırsa böyle bir şeyin olmaması yani Rusya’nın bu anlaşmayı bozmaması gerekir ama bozulursa da bütün Suriye resmini yeniden ele almak gerekecektir.
Yrd. Doçent Savaş Biçer (Nişantaşı Üniversitesi)
Ben Afrin’in içine gireceklerini düşünmüyorum. Çünkü orası savaş alanı. Bir mutabakat sağlanmadan şehir merkezine girmeye çalışmaları Türkiye ile rejim güçleri arasında çatışmaya sebep olur. Bu da istenmeyen bir durumdur. Ancak Tel Rıfat’a kadar gireceklerini düşünüyorum. Rejimin resmi açıklamasını görmek lazım.
Emekli Tümgeneral Ahmet Yavuz:
Bu hareket Esad’ın Türkiye ile görüşme veya müzakere istediğinin bir yansımasıdır. Muhakkak Rusya’nın bilgisi dâhilindedir. Rusya daha önce hava sahasını kapatmıştı. Şimdi yine böyle bir ihtimal gündeme gelebilir. Bu da harekâtımızın emniyetini etkileyebilir
